Απόφαση – σταθμός του Ανωτάτου Δικαστηρίου των ΗΠΑ για την απαγόρευση του TikTok.
Το Ανώτατο Δικαστήριο των Ηνωμένων Πολιτειών εξέδωσε την Παρασκευή 17 Ιανουαρίου μία ομόφωνη απόφαση που επικυρώνει ομοσπονδιακό νόμο, ο οποίος ουσιαστικά απαγορεύει τη λειτουργία της πλατφόρμας TikTok στη χώρα, απορρίπτοντας τους ισχυρισμούς της εταιρείας ότι ο νόμος παραβιάζει την Πρώτη Τροπολογία του αμερικανικού Συντάγματος.
Η απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου, η οποία εκδόθηκε ομόφωνα, έκρινε ότι ο εν λόγω νόμος – ο οποίος επρόκειτο να τεθεί σε ισχύ την Κυριακή – είναι θεμιτός, δεδομένων των βάσιμων ανησυχιών της κυβέρνησης των ΗΠΑ σχετικά με τον έλεγχο που ασκεί η Κίνα στην TikTok, μία δημοφιλή υπηρεσία κοινωνικής δικτύωσης με 170 εκατομμύρια Αμερικανούς χρήστες, η οποία έχει αναδειχθεί σε καίριο εργαλείο για τη σύγχρονη μουσική βιομηχανία.
Οι δικηγόροι της ByteDance, της κινεζικής μητρικής εταιρείας της TikTok, υποστήριξαν ότι ο νόμος είναι σαφώς αντισυνταγματικός, καθώς παραβιάζει τις προστασίες της Πρώτης Τροπολογίας για την ελευθερία του λόγου.
Ωστόσο, στην απόφασή του, το Ανώτατο Δικαστήριο δεν πείστηκε από τα επιχειρήματα αυτά.
«Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι, για περισσότερους από 170 εκατομμύρια Αμερικανούς, το TikTok προσφέρει μία ξεχωριστή και εκτεταμένη διέξοδο για έκφραση, μέσα αλληλεπίδρασης και πηγή κοινότητας», έγραψαν οι δικαστές,
«Ωστόσο, το Κογκρέσο έκρινε ότι η εκποίηση είναι απαραίτητη για την αντιμετώπιση των βάσιμων ανησυχιών εθνικής ασφάλειας σχετικά με τις πρακτικές συλλογής δεδομένων του TikTok και τη σχέση της με έναν ξένο αντίπαλο», πρόσθεσαν.
Σημαντικές επιπτώσεις για τη μουσική βιομηχανία
Η απόφαση αυτή έχει σημαντικές επιπτώσεις για τη μουσική βιομηχανία.
Το TikTok έχει καταστεί αναπόσπαστο κομμάτι του σύγχρονου μουσικού οικοσυστήματος, αποτελώντας ένα βασικό εργαλείο προώθησης για τις δισκογραφικές εταιρείες και ένα εφαλτήριο για πολλούς νέους καλλιτέχνες, αν και κατά καιρούς έχει έρθει σε αντιπαράθεση με τους κατόχους δικαιωμάτων και μπορεί να αποδειχθεί δύσκολο να αξιοποιηθεί για διαρκή επιτυχία.
Η απόφαση της Παρασκευής επιτρέπει στην απαγόρευση να τεθεί σε ισχύ την Κυριακή 19 Ιανουαρίου, αλλά δεν είναι σαφές τι ακριβώς θα συμβεί στη συνέχεια.
Ο εκλεγμένος πρόεδρος Donald Trump, ο οποίος αναμένεται να αναλάβει τα καθήκοντά του τη Δευτέρα, έχει δεσμευτεί να «διαπραγματευτεί μία λύση» για να σώσει την πλατφόρμα.
Ακόμη και ο απερχόμενος πρόεδρος Joe Biden, ο οποίος υποστήριξε και υπέγραψε τον νόμο, φέρεται να έχει είναι ανοιχτός στο ενδεχόμενο να αποτρέψει το «λουκέτο» του TikTok.
Το νομοθετικό πλαίσιο και οι αντιδράσεις
Ο νόμος για το TikTok, ο οποίος απαιτεί από την κινεζική μητρική εταιρεία της εφαρμογής, ByteDance, είτε να πουλήσει την εφαρμογή σε μία αμερικανική εταιρεία είτε να απαγορευτεί εντελώς στις 19 Ιανουαρίου, εγκρίθηκε με ευρεία διακομματική πλειοψηφία στο Κογκρέσο πέρυσι και υπογράφηκε από τον πρόεδρο Joe Biden τον Απρίλιο.
Οι υποστηρικτές του νόμου ισχυρίζονται ότι το TikTok αποτελεί απειλή για την εθνική ασφάλεια λόγω των διασυνδέσεών του με την κινεζική κυβέρνηση και της πρόσβασής του σε δεδομένα εκατομμυρίων Αμερικανών.
Το TikTok και η ByteDance κατέθεσαν μήνυση τον Μάιο, χαρακτηρίζοντας τον νόμο «πρωτοφανή» παραβίαση της ελευθερίας του λόγου που αποσκοπεί στη «φίμωση» περισσότερων από 170 εκατομμυρίων Αμερικανών.
Ωστόσο, τον Δεκέμβριο, ένα κατώτερο ομοσπονδιακό εφετείο απέρριψε αυτούς τους ισχυρισμούς, κρίνοντας ότι ο νόμος αποσκοπούσε στην προστασία των Αμερικανών από ένα «ξένο εχθρικό έθνος».
Το επιχείρημα της εθνικής ασφάλειας κερδίζει έδαφος
Η απόφαση της Παρασκευής επικύρωσε την εν λόγω απόφαση, τονίζοντας επανειλημμένα τις ανησυχίες σχετικά με τον έλεγχο της κινεζικής κυβέρνησης επί του TikTok και τις πληροφορίες που θα μπορούσε να αντλήσει από αυτό.
«Οι αιτούντες δεν αμφισβητούν ότι η κυβέρνηση έχει ένα σημαντικό και βάσιμο συμφέρον να εμποδίσει την Κίνα να συλλέγει τα προσωπικά δεδομένα δεκάδων εκατομμυρίων Αμερικανών χρηστών του TikTok», σημείωσαν οι δικαστές.
«Ούτε θα μπορούσαν. Η πλατφόρμα συλλέγει εκτενείς προσωπικές πληροφορίες από και για τους χρήστες της», ανέφερε.
Μεγάλο μέρος της απόφασης – μία λεγόμενη απόφαση «per curiam» που δεν υπογράφηκε από κανέναν συγκεκριμένο δικαστή – αφιερώθηκε στην απόφαση σχετικά με το επίπεδο «ελέγχου» που θα έπρεπε να αντιμετωπίσει μία τέτοια απαγόρευση βάσει της Πρώτης Τροπολογίας του Συντάγματος των Ηνωμένων Πολιτειών.
Ενώ οι δικηγόροι της TikTok υποστήριξαν ότι επρόκειτο για ένα είδος κατάφωρης παραβίασης της ελευθερίας του λόγου που δικαιολογεί τον «αυστηρό έλεγχο» από τους δικαστές, το Ανώτατο Δικαστήριο έκρινε αντ’ αυτού ότι ο νόμος ήταν το είδος λιγότερο προβληματικού περιορισμού που δικαιολογεί μόνο τον «ενδιάμεσο έλεγχο».
Βάσει αυτού του χαλαρότερου προτύπου, οι δικαστές αποφάνθηκαν την Παρασκευή ότι η απαγόρευση του TikTok πληροί τις συνταγματικές προϋποθέσεις, κρίνοντας ότι ο νόμος εξυπηρετεί ένα «σημαντικό κυβερνητικό συμφέρον» και δεν περιορίζει την ελευθερία του λόγου περισσότερο από όσο είναι απαραίτητο για την επίτευξη αυτού του στόχου.
Η ομοσπονδιακή κυβέρνηση ήταν σαφώς δικαιολογημένη στην προσπάθειά της να εμποδίσει έναν ξένο αντίπαλο να «συλλέγει τεράστιες ποσότητες ευαίσθητων δεδομένων για 170 εκατομμύρια Αμερικανούς», όπως σημείωσαν οι δικαστές.
Και δήλωσαν ότι η απαγόρευση του TikTok ήταν επαρκώς περιορισμένη στην αντιμετώπιση αυτού του συγκεκριμένου στόχου ώστε να αποφευχθεί η παραβίαση της Πρώτης Τροπολογίας.
«Αντί να απαγορεύσει το TikTok εξ ολοκλήρου, ο νόμος επιβάλλει μία υπό όρους απαγόρευση. Οι απαγορεύσεις εμποδίζουν την Κίνα να συλλέγει δεδομένα από Αμερικανούς χρήστες του TikTok εκτός εάν και έως ότου μία κατάλληλη εκποίηση διακόψει τον έλεγχο της Κίνας», εξήγησαν οι δικαστές.
Η κυβέρνηση των ΗΠΑ είχε επίσης υποστηρίξει ξεχωριστά ότι η απαγόρευση του TikTok ήταν θεμιτή λόγω της δύναμης που θα μπορούσε να ασκήσει η Κίνα χρησιμοποιώντας τον αλγόριθμο του TikTok για να επηρεάσει τους Αμερικανούς.
Ωστόσο, οι δικαστές παρέκαμψαν ουσιαστικά αυτό το επιχείρημα στην απόφασή τους, λέγοντας ότι δεν ήταν απαραίτητο να αποφανθούν επί αυτού.
Η προετοιμασία της μουσικής βιομηχανίας για την απαγόρευση του TikTok
Ενόψει της απόφασης της Παρασκευής, η μουσική βιομηχανία προετοιμαζόταν ήδη για ένα τέτοιο ενδεχόμενο.
Όπως έγραψε ο Elias Leight του Billboard, οι δισκογραφικές εταιρείες προετοιμάζονται για το ενδεχόμενο μιας ζωής χωρίς TikTok: «Πού γίνεται η ανακάλυψη νέων καλλιτεχνών το 2025 αν αυτή η εφαρμογή εξαφανιστεί εντελώς;».
Η βιομηχανία ζωντανής μουσικής προετοιμάζεται επίσης να χάσει την πλατφόρμα, καθώς τα φεστιβάλ και άλλοι διοργανωτές βασίζονται όλο και περισσότερο στο TikTok τα τελευταία χρόνια για να προσεγγίσουν το κοινό.