Η επιστήμη έρχεται να επιβεβαιώσει αυτό που οι μουσικόφιλοι γνωρίζουν εδώ και χρόνια για τη ζωντανή μουσική.
Εάν κάτι μας έμαθε το λουκέτο στον πολιτιστικό τομέα κατά τη διάρκεια της πανδημίας, ήταν η ζωτική σημασία της ζωντανής μουσικής σκηνής, τόσο για τις τοπικές οικονομίες όσο και για την ψυχική υγεία των μουσικόφιλων.
Ίσως περάσατε την πανδημία παρακολουθώντας εικονικές συναυλίες μέσω του διαδικτύου, προσπαθώντας απελπισμένα να πείσετε τον εαυτό ότι ήσασταν στριμωγμένοι στο αγαπημένο σας μικρό μουσικό στέκι ή σε μία συναυλία του αγαπημένου σας καλλιτέχνη.
Αλλά τι είναι ακριβώς αυτό που κάνει τη ζωντανή μουσική τόσο συναρπαστική; Λοιπόν, όπως με τα περισσότερα πράγματα, η επιστήμη έχει την απάντηση.
Υπάρχει σίγουρα κάτι ξεχωριστό στην εμπειρία της μουσικής μέσα σε ένα ζωντανό περιβάλλον.
Ακόμα κι αν ξοδεύατε όλες τις οικονομίες σας για να αποκτήσετε το πιο προηγμένο και επαγγελματικό σύστημα hi-fi στον κόσμο, δεν θα μπορούσατε ποτέ να πλησιάσετε πραγματικά την ακριβή αναπαραγωγή του ήχου ή της ατμόσφαιρας μιας συναυλίας.
Άλλωστε, η ζωντανή μουσική δεν είναι μόνο η μουσική αυτή καθ’αυτή. Είναι η ατμόσφαιρα, η χαρά του να μοιράζεσαι τη μουσική που αγαπάς με φίλους και αγνώστους.
Η ζωντανή εκτέλεση ενός τραγουδιού είναι συχνά εντελώς διαφορετική από την ηχογραφημένη εκδοχή, αφού προστίθενται νέες διαστάσεις στην έκφραση και την ερμηνεία ενός καλλιτέχνη.
Όταν παρακολουθείς έναν καλλιτέχνη ζωντανά, μπορείς να αναπτύξεις μία αίσθηση σύνδεσης μαζί του, κάτι δυσκολεύεται να πετύχει μία υπηρεσία streaming, αλλά ακόμα και τα φυσικά μέσα αναπαραγωγής – ένα CD ή ένα βινύλιο.
Φαίνεται, όμως, ότι η υπεροχή της ζωντανής μουσικής δεν βασίζεται απλά σε συναισθηματικές ιδέες για τις κοινές εμπειρίες ή τη δημιουργία αναμνήσεων με φίλους.
Σύμφωνα με τον κόσμο της επιστήμης, ο ανθρώπινος εγκέφαλος αντιδρά πολύ διαφορετικά όταν ακούει μουσική ζωντανά παρά μέσω ηχογράφησης.
Η δυναμική φύση της ζωντανής μουσικής, η οποία οφείλεται στην αλληλεπίδραση καλλιτέχνη και κοινού δημιουργεί μία μοναδική νευρολογική ανταπόκριση.
Νευροεπιστήμονες από τα Πανεπιστήμια της Ζυρίχης και του Όσλο θέλησαν να κατανοήσουν πώς επηρεάζει το μυαλό η ζωντανή μουσική.
Οι επιστήμονες διεξήγαγαν ένα πείραμα που παρακολουθούσε την εγκεφαλική δραστηριότητα των συμμετεχόντων ενώ άκουγαν μία ζωντανή εκτέλεση πιάνου και μία ηχογραφημένη εκτέλεση πιάνου.
Τα αποτελέσματα έδειξαν σαφώς ότι η ζωντανή μουσική πυροδοτεί βαθύτερες συναισθηματικές αντιδράσεις, οι οποίες εστιάζονται στην αμυγδαλή, την περιοχή του εγκεφάλου που σχετίζεται με τα συναισθήματα.
Τα αποτελέσματα του πειράματος, τα οποία δημοσιεύθηκαν στο επιστημονικό περιοδικό PNAS, έδειξαν ότι, ανεξάρτητα από το ύφος ή τη διάθεση, η ζωντανή μουσική ενεργοποιούσε την αμυγδαλή στον εγκέφαλο περισσότερο από την ηχογραφημένη μουσική.
Επιπλέον, οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι η ζωντανή μουσική επιτρέπει στους ακροατές να παρακολουθούν και να αναλύουν τον τόνο και τον ρυθμό σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό από την ηχογραφημένη μουσική.
Φυσικά, το πείραμα απέχει πολύ από την εμπειρία μιας συναυλίας για τους περισσότερους ανθρώπους, αλλά παρόλα αυτά είναι χρήσιμο για να εξηγήσει τη δυναμική φύση της ζωντανής μουσικής.
Είναι η απόδειξη ότι η μουσική δεν περιορίζεται στα ηχεία, αλλά αγγίζει και επηρεάζει τον άνθρωπο με τρόπους που η επιστήμη μόλις αρχίζει να κατανοεί.
Η επιστήμη έρχεται να επιβεβαιώσει αυτό που οι μουσικόφιλοι γνωρίζουν εδώ και χρόνια: η ζωντανή μουσική αποτελεί μία ασύγκριτη εμπειρία, η οποία αγγίζει τόσο το συναίσθημα όσο και τον νου με τρόπους που η ηχογραφημένη μουσική δεν μπορεί.
Έτσι, την επόμενη φορά που θα περάσετε ένα βράδυ στριμωγμένοι σε ένα νυχτερινό κέντρο, σε ένα θέατρο ή σε ένα φεστιβάλ γεμάτο με χαμογελαστούς και ιδρωμένους θεατές, να θυμάστε ότι η εμπειρία αυτή κυριολεκτικά διεγείρει την εγκεφαλική δραστηριότητα.
Όποιος δεν έχει πάει σε ένα μουσικό φεστιβάλ πιθανότατα θα δυσκολευτεί να πιστέψει ότι η ζωντανή μουσική αυξάνει την εγκεφαλική δραστηριότητα, αλλά η επιστήμη σπάνια λέει ψέματα.
